Rząd Szwajcarii chce dostosować się do sektora blockchain w ramach istniejącego prawa finansowego, co byłoby bez wątpienia ewenementem na skalę światową. Regulacje nad tymi modernizacjami trwają od 2016 roku, jednak teraz przybrały widoczniejszych kształtów. O konieczności tych zmian mówi najwyższy organ wykonawczy tego kraju, a zatem sprawa jest niezwykłej wagi. Czy to wstęp do rewolucji w systemach księgowości i finansów? Czy Szwajcaria zamierza oprzeć swoją przyszłość na rozproszonej technologii księgowej?

14 grudnia 2018 r. Szwajcarska Rada Związkowa opublikowała raport, który stanowi ramy prawne dla rozproszonej technologii księgowej (DLT) i blockchaina. Podkreślono chęć aktualizacji (i tak dobrze już rozwiniętych) przepisów w celu przysposobienia ich do nowatorskich form finansowości i księgowości. Zaproponowana została zmiana ogólnokrajowego prawa dotyczącego papierów wartościowych – miałaby ona zwiększyć pewność prawną dla kryptowalut, które są najpopularniejszym przykładem oparcia protokołu na technologii blockchaina. „Ponieważ wpis w zdecentralizowanym rejestrze, dostępny dla zainteresowanych stron, może prowadzić do rozgłosu podobnego do własności papieru wartościowego, uzasadnione wydaje się dołączenie podobnych skutków prawnych do tego zapisu.” – wyjaśnia najwyższy organ wykonawczy Konfederacji Szwajcarskiej. Rada chce także segregować aktywa kryptowalutowe z całego majątku niewypłacalnych dłużników w postępowaniu upadłościowym, jednak obowiązująca Ustawa o Egzekucji Długów i Bankructwie (DEBA) nie wskazuje bezpośrednio, czy takie działanie jest możliwe. Rada stwierdziła, że istnienie „wielkiej potrzeby pewności prawnej” jest absolutnym priorytetem i nie wyklucza się odpowiednich zmian w tej ustawie.

Równie interesującym zagadnieniem z tego tematu są propozycje tej samej instytucji o stworzeniu nowej „kategorii uprawnień” dla dostawców infrastruktury w sektorze blockchain oraz co za tym idzie wprowadzenie nowelizacji do ustawy o infrastrukturze rynku finansowego (na razie bez żądnych konkretnych przykładów).       

Na koniec raportu Rada zapewniła o pełnej kontroli i bezpieczeństwie działań związanych z kryptowalutami (jest to według instytucji na tyle wysoki poziom, że nie możliwym będzie t.zw. pranie brudnych pieniędzy – podobnie jak przy papierach wartościowych), a wszelkie fundamentalne rewizje są na razie zbędne.

Rząd szwajcarski pracuje nad regulacjami blockchain od 2016 roku, (Federalny Departament Finansowy kraju przedstawił wówczas swoje plany uregulowania FinTechu). Następnie, na początku 2017 r., sama Rada szukała konsultacji w sprawie zmian regulacyjnych dla krajowego sektora finansowego, aby uwzględnić FinTech (w tym blockchain). Ostatnio, szwajcarski Urząd Nadzoru Rynku Finansowego (FINMA), wprowadził nową licencję FinTech z „luźnymi” wymaganiami, które mają zastosowanie do firm opartych na blockchain i kryptowalutach.

Według wyliczeń firmy doradczej IDC, inwestycje w blockchain na Starym Kontynencie w 2018 roku sięgnęły około 400 mln dolarów. W porównaniu z szacunkami na rok 2022 (3,5 miliarda dolarów) jest to i tak bardzo mało, lecz dynamika rozwoju tego rynku jest zawrotna. Należy mieć na uwadze, że z tego sposobu rachunkowości i księgowości korzystają głównie prywatne osoby oraz przedsiębiorstwa. Być może Szwajcaria jako jeden z pionierów odkrywających system FinTech pociągnie za sobą inne państwa Europy do modernizacji swojego prawa i otwarcia się na niego, a co za ty idzie „Era blockchain” stanie się faktem…